Atmosfera gdje svako može da kaže šta hoće je fingirana demokratija, bez ikakvih standarda - kaže Šćekić.
Kao jedini stručnjak u našoj zemlji koji se bavi pitanjem političke propagande i spin doktoringa, Šćekić kaže da istorijat političke propagande u Crnoj Gori dokazuje da ova situacija na društvenim mre- žama nije nastala tek tako, nego da je produkt društva bez velike tradicije političkog pluralizma, u atmosferi kolapsa ekonomije, probuđenih nacionalizama, ratnog okruženja. - Plasiranje u javnost političkih ideja, programa, politike, stavova u prvom stadijumu višestranačja vršeno putem grubog populizma, masovnih manifestacija političke podrške, „trga i ulice“ kao personifikacije otvorenosti. Kasnije, oponašajući globalne trendove, plasiranje političkih stavova poprima perfidnije i modernije forme. Tako, politički marketing koji se do tada svodio na predstavljanje programa, ideja i kandidata na stranačkim skupovima, promocijama, vremenom preuzima marketing u medijima putem propagandnih spotova i sl. Pojedine korišćene propagandne tehnike i načela, u zavisnosti od perioda, bile su izrazitije i dominantnije (u prvom redu to se odnosi na upliv na emocije, manipulisanje konformizmom birača) uz određene prateće modifikacije u skladu sa mentalitetom sredine i prostora gdje su se manifestovale - objašnjava Šćekić. On kaže da je kompletna politička scena počivala na načelu pojednostavljivanja slike svijeta sa kreiranjem figure neprijatelja i pronalaženja krivca (etiketiranje: izdajnici nacionalnih interesa, kriminalci, pljačkaši, strani plaćenici i dr.); personalizacije politike (vezivanjem političkog programa za ime i harizmu lidera), podvajanja identiteta i imidža; segmentacije publike i propagandne slojevitosti uz stvaranje regionalnih, nacionalnih, statusnih podvojenosti. - Navedene tehnike i načela nijesu tekovina, odnosno „proizvod“ crnogorske političke scene, već da su korišćene kao univerzalna propagandna „znanja i vještine“, uz izvjesne „lokalne“ modifikacije u skladu sa datim potrebama i trenutkom - objašnjava sagovornik Pobjede.
Šćekić objašnjava da je ne manje značajna i uloga i upotreba difuzne i indirektne propagande i prikrivenih vidova propagandnog djelovanja koje koriste: širok spektar nepolitičkih sadržaja u nepolitičkoj formi, ali sa određenim političkim ciljevima i zadacima. - Dakle, putem medija, brojnih NVO, raznih vidova prikrivenog i difuznog propagandnog djelovanja (kroz stvaranje i protežiranje pitanja crkve, jezika, nacionalnih specifičnosti), nastojala se kreirati poželjna svijest i percepcija u javnosti. I vlast i opozicija su pripremale teren za realizaciju određenih političkih koncepcija i ideja, te nastojala da u javnosti formira svijest zahvaljujući kojoj bi ove ideje bile podržane i prihvaćene. Manipulacijom se zaista težilo stvaranju slike stvarnosti koja bi izgledala kao da jeste stvarnost. Kreirala se željena vizura koja je svakodnevno snažno i uporno putem medija agresivno indukovana u javnost, postajući na taj način uobičajena i namećući se kao važeći reper. Pri tome je svaka kritika tako kreirane stvarnosti povezivana sa potencijalnom opasnošću po državu, fundamentalne nacionalne interese, stabilnost i bezbjednost društva. Zanimljiva je, dakle, bila i tendencija stvaranja tzv. nezavisnih medija, koji su se formalno tako i deklarisali dok su faktički bili u funkciji propagiranja određenih političkih stavova. Očigledno se u ovom slu- čaju radilo o fingiranoj demokratiji - poručuje Šćekić.
Sagovornik Pobjede i u uslovima jedne jake partije i slabe opozicije vidi razlog ovakve političke komunikacije. - DPS je, na osnovu sistemskih monopola naslijeđenih iz jednopartijskog perioda i efikasnom izgradnjom partijske infrastrukture, stvorila izrazito snažnu partijsku organizaciju, svojevrsnu političku „mašineriju“ za dobijanje izbora. Uspjevši da se nakon raskola u vrhu stranke 1997. godine predstavi ne samo domaćoj već u prvom redu inostranoj javnosti kao vodeća demokratska snaga u tadašnjoj SRJ, zadobijajući time simpatije i podršku značajnih međunarodnih faktora, DPS je postala moćna organizacija sa izuzetno disciplinovanim i stabilnim biračkim tijelom i dobro organizovanom stranačkom i propagandnom infrastrukturom, što je i dokazala održavajući se skoro dvije decenije na vlasti, bez presedana u eks-komunističkim zemljama. Naravno da joj je na ruku išla razjedinjena i posva- đana opozicija, često nedorasla vremenu sa tvrdnjama da su svi izbori u Crnoj Gori „izrežirani i rezultati poznati unaprijed“ -objašnjava Šćekić.
Retoriku oštre kritike bez argumenata u crnogorsku političku arenu su, prema mišljenju Šćekića, uvele srednje i male partije. - Često se nametala percepcija o prednosti i korisnosti činjenice da se bude opozicija (ili barem dio opozicije) u Crnoj Gori. Političko iskustvo govori da su od uvođenja višestranačja mnoge, u prvom redu srednje i manje opozicione partije, imale nesumnjivu korist od opozicionog statusa. Zahvaljujući ,,privilegiji“ da su u opoziciji, bile su veoma oštri kritičari vlasti, dočekujući ,,na nož“ svaki njen potez, a pri tome nijesu morale imati čvrste argumente, težinu i stepen odgovornosti koju ima DPS kao nosilac vlasti. To im, naravno, nije smetalo da povremeno ulaze u tu istu vlast kada je bilo ,,neophodno“ (i isplativo) da budu konstruktivni i korisni ,,tas na vagi“. Ovo se u prvom redu odnosi na Narodnu stranku (u periodu 1998 - 2000. godine), Liberalni savez (2001- 2002) i SDP (1998. – do danas). Takođe, zanimljiva je praksa svojevrsnog manipulisanja etničkim i vjerskim korpusom u birač- kom tijelu. Tako su dominantne dvije albanske partije (DUA i DS) sebe nametnule kao zaštitnike interesa albanske manjine u Crnoj Gori. SNS, DSS, NS i još niz drugih manjih stranaka smatrale su svaka za sebe da je ,,izvorna i najsrpskija“. Sa druge strane niz stranaka sa muslimanskim i bošnjačkim prefiksom nijesu imale toliko uticaja na svoj ,,korpus“ zato što izrazito najveći dio ovoga korpusa čine uglavnom pristalice SDP-a i DPS-a (a do 1997. su uglavnom podržavale u početku SDA, a potom LSCG i SDP) - zaključuje Šćekić.
Pobjeda
