Kultura

LATKOVIĆ: Izazov je istrajati sa klasikom

U slučaju nađeg kvarteta, izazov je istrajati sa klasikom za koju smo svi mi obrazovani i formirani. Čak je i izazovno, jer baviti se isključivo klasičnom muzikom u Srbiji, Crnoj Gori, na Balkanu, postala je avangarda, umjesto da je mejnstrim. Bavljenje isključivo klasikom i neskretanje je kao što bi to bio rokenrol ili neki andergraund, kaže čelista Aleksandar Latković za Portal Analitika.
LATKOVIĆ: Izazov je istrajati sa klasikom
Portal AnalitikaIzvor

Profesor na Muzičkoj akademiji na Cetinju, višegodišnji prvi čelista Beogradske filharmonije i u nekoliko navrata član Crnogorskog simfonijskog orkestra, juče se predstavio sa troje svojih kolega - kao Gudački kvartet BGF-a - programom koji su činila tri zahtjevna djela Dejana Despića, Volfganga Amadeusa Mocarta i Morisa Ravela.

Nastao 2011. godine upravo u okviru najvećeg srpskog orkestra, sastav kvarteta se do danas nije mijenjao.

- Kao i u svakom kvartetu, uvijek se sastanu ljudi sa sličnim odnosno istim afinitetima, interesovanjem, željom za kamernom muzikom i željom za gudačkim kvaretetom. Najčešće je da se članovi sretnu na studijama i poslije toga ostanu zajedno, ili - kao što je slučaj sa nama - i da rade u istom orkestra, te se oforme u okviru njega i nastave da funkcionišu i kao kvartet - pojašnjava Latković za naš portal.

Razlog njihovog postojanja je, kako navodi, da "sviraju isključivo klasičnu muziku i njegujemo ono za što su obrazovani, a to je klasika".

- Skretanje u bilo koji drugi žanr, a to vidimo svakog dana na svakom ćošku, smatram da je šteta, jer kompozicija, repertoara za gudački kvartet ima mnogi i toliko je bogat da je prosto šteta ne istražiti kada imate kvalitetnu ekipu oko sebe. Mi često volimo da kažemo da za dva života ne bismo stigli da odsviramo sve što je napisano za gudački kvartet, a da je pritom remek-djelo - ne da je tek tako napisano. U svim epohama svi kompozitori su dali najbolje od sebe pišući za gudački kvartet - ističe on.

Latković dodaje, skretanje ka obradama, modernoj muzici, džezu, krosoveru odavno nije "avangarda" - danas je to mjesto rezervisano za klasiku.

- Mi smo već postali posebni po tome što nas niko posebno ne plaća za sve te sate uložene u probe, jer prosto želimo da istrajemo u tome. Nama to prija i, kao što kaže Boris Brezovac - kolega violista iz kvarteta, poslije vremena provedenog sa svojom porodicom - vrijeme provedeno sa kvartetom je najkvalitetnije provedeno vrijeme - kaže on.

Ovaj izuzetni violončelista, poput svojih kolega iz kvarteta, afirmisao se u inostranstvu. Međutim, bez obzira na uspjeh, svi su odlučili da se vrate u Srbiju, u Beograd, u Beogradsku filharmoniju, i tu ostanu. Na pitanje da li bi i danas to uradio - uz sve nedaće, naročito zapostavljanje klasičnog muzičkog obrazovanja i umjetnika koji su iz njega proistekli - Latković bez stanke kaže da bi.

- Meni je to bilo potrebno kao što je čovjeku potrebna lična higijena, kao što je čovjeku potrebno da pobjegne od nečega što mu ne prija u svakodnevnom životu, da se okrene nečemu gdje može dobro da se izrazi, gdje može puno da istražuje. U tom smislu smo se nas četvoro pronašli: da je svakome od nas četvoro to potrebno. Sviranje u velikom orkestru je izazov za sebe, jer ste dio aparata od sto ljudi koji proizvodi ogromne dijapazone različitog izraza, različitog volumena. U kvartetu ste i solista i kamerni muzičar, i dio ste zajednice i eksponirani ste kao pojedinac. U tome i jeste magija gudačkog kvarteta kao najpoznatijeg žanra, najzahtjevnije discipline u kamernoj muzici, što je njegova tajna - nedokučiva. Silni pisci su se inspirisali muzikom za kvartet i stavljali je u svoje romane, kao što su Haksli i Kundera. Uopšte, ti mnogobrojni kompozitori koji su toliko istraživali za kvartet, toliko pomjerili granice pišući za kvartet - sve to zajedno nama u XXI vijeku ostavlja bogat izbor bavljenja kvartetom - kaže on za Portal Analitika.

Crnogorskoj publici do sada poznat kao orkestarski i kamerni muzičar, solista i predavač na cetinjskoj MA, Latković sa kolegama ove sedmice drži radionice za mlade gudačke kvartete u podgoričkoj Muzičkoj školi "Vasa Pavić".

- Radionica će trajati nedjelju dana, zaključno sa subotom uveče kada će polaznici radionice imati završni koncert u sali DODEST KIC-a "Budo Tomović" od 19 časova. Kao muzičarima koji se intenzivno bave gudačkim kvartetom, neobično nam je drago što smo imali veliki odziv. Imamo osam mladih kvrateta koji žele da istražuju taj žanr, žele da se upuste u gudački kvartet i žele da istražuju taj repertoar. Mi smo tu da im pomognemo, da ih podržimo, a utiske o tom radu ću reći na kraju nedjelje, kada budemo vidjeli rezultate - zaključuje on i poziva sve ljubitelje klasične muzike da budu u publici na subotnjem koncertu.

K.J.

Portal Analitika