Da se to dogodilo negdje drugdje, recimo u Iranu, šeik bi bio proglašen za borca za slobodu i ljudska prava. Ali, ultrakonzervativna kraljevina je suviše važan partner Zapadu da bi se podizala buka, da bi se kritikovao autoritarni režim koji se temelji na rigidnoj vehabističkoj interpretaciji islama.
Nikada nijesam video veću razliku između Sadama Huseina ili Moamera Gadafija i saudijskih kraljeva. Sem po tome što su prvi despotski upravljali sekularnim republikama a ovi iz kuće Sauda teokratskom monarhijom kojoj je Kuran ustav. Prve je trebalo rušiti, dok drugi manje-više poslušno uslišuju želje Bijele kuće.
Zapad više nego obazrivo reaguje na pogubljenje šeika Nimra, pa je taj diplomatski odgovor licemjerno - diplomatski. Američki Stejt department je uz „zabrinutost” blago podsjetio Saudijce da Nimrijeva egzekucija „prijeti da pojača sektaške tenzije u vrijeme kada se nalaže da se one hitno smanje”. Biće da je to maksimum osude ponašanja kuće Sauda kojoj se decenijama toleriše da naftom kupuje tišinu kakva okružuje sponzorstva ekstremnih islamskih učenja, od protagonista Al Kaide preko mudžahedina u Bosni do Islamske države. Važno je da su Saudijci godinama najveći kupci američkog oružja.
Visoka predstavnica EU za spoljnu politiku i bezbjednost Federika Mogerini upozorava da pogubljenje istaknutog šiitskog vođe nosi rizik „opasnih posljedica” i dodaje da ovaj slučaj izaziva „ozbiljnu zabrinutost” za slobodu izražavanja. Njemačka govori o „rastućoj zabrinutosti”. Francuska je izrazila „duboko žaljenje” ponavljajući protivljenje smrtnoj kazni. I britanski Forin ofis ograničio se na uopšteno protivljenje smrtnoj kazni „pod svim okolnostima i u svakoj zemlji”.
Što može Zapad sem da glasno ćuti dok se po 12 saudijskih gradova sjeku vratovi kraljevih neprijatelja. Zar Saudijska Arabija nije 2013. ubačena u članstvo uticajnog Savjeta UN za ljudska prava uz veliku pomoć svojih zapadnih saveznika?
Lideri dvije opozicione stranke u Britaniji su među rijetkima koji zahtijevaju od premijera Dejvida Kamerona, jednog od onih koji su potajno promovisali Rijad, da objasni da li je na Saudijsku Arabiju primjenljiva odredba Savjeta UN po kojoj izabrani članovi Savjeta treba da se pridržavaju „najviših standarda u promociji i zaštiti ljudskih prava”.
Kakva ironija. Šarada vrijednosti do kojih Zapad toliko drži. Dvostruki standardi u još jednom sjajnom izdanju.
Autor: Boško Jakšić
Politika.rs
