“U reformi radnog zakonodavstva, rukovodeći se primjerima zemalja u razvoju, donijet je Zakon o volonterskom radu, koji je u primjeni od maja 2010. godine. Ovim Zakonom su uređeni odnosi u segmentu volonterskog rada, jer do tada u Crnoj Gori nije postojao poseban zakon kojim se reguliše volonterski rad. Do 2003.godine, volonterski rad je bio uređen Zakonom o radu i mogao je da se uspostavi ugovorom o volonterskom radu, bez zasnivanja radnog odnosa. Međutim, daljom reformom radnog zakonodavstva iz ekonomskih razloga i zloupotrebe volonterskog rada, odnosno „rada na crno“ u zoni sive ekonomije, ovaj institut je eliminisan iz navedenog zakona i s tim u vezi svaki je radni angažman stavljen u regule radnog odnosa”, kazala je Kovačević.
Podsjetila je da se izmjenama i dopunama zakona, koji je donijet 2012. godine, obezbjeđuje osnov da poseban ugovor o volonterskom radu poslodavac može zaključiti sa licem koje želi da se stručno osposobi za samostalan rad u svojoj struci.
“Tako se volonterski rad može priznati kao radno iskustvo za polaganje stručnog ispita. Takođe izmjenama i dopunama ovog zakona iz 2015. godine, između ostalog, preciznije se definiše šta čini sadržinu ugovora o volonterskom radu i unapređuju se odredbe koje se odnose na obezbjeđivanje prava međunarodnom volonteru na troškove za smještaj, obuku i povratak u zemlju porijekla. Volonterski rad daje neprocjenjivi doprinos društvu jer je povezan sa aktivnim građanstvom koje predstavlja ključni osnov demokratije na lokalnom i nacionalnom nivou. Kroz takav doprinos društvu oni mogu uticati na oblikovanje aktivnog društva. Pojedinci ili žrtvuju svoje slobodno vrijeme, ili su angažovani za obavljanje volonterskog rada kod drugih i rade za opšte dobro, često rizikujući njihovo finansijsko blagostanje ili zdravlje. Volonterizam predstavlja jedan od najboljih primjera aktivnog učešća i osnovni činilac aktivnog građanstva. Volonterskim radom se postiže i lični razvoj: razvija se socijalna svijest, a istovremeno i razvijaju ključne kompetencije i vještine, dajući volonterima veću zapošljivost i unaprijeđujući njihovo aktivnije učešće u društvu. Sa svojim različitim pojavnim oblicima, putem volonterizma se otvaraju mogućnosti za neformalno i informalno obrazovanje, uporedo sa formalnim učenjem i on predstavlja značajan put ka cjeloživotnom učenju”, navela je Kovačević.
Kako je dodala, solidarnost i osjećaj odgovornosti za druge, zajedno sa podrškom pojedincima da se osjete korisnim, predstavljaju osnovne činioce motivacije za volonterski rad.
“Kao benefiti volonterskog rada pojavljuju se smisleno korišćenje slobodnog vremena, razvijajući socijalne vještine i uspostavljajući kontakte, uz upoznavanje i razmjenu novih iskustava. Sticanje znanja ili bolje razumjevanje sopstvenog karaktera i sposobnost postaje najbitnija karakteristika volonterskog rada mladih ljudi, što predstavlja neophodne stavke kako bi se ispunili uslovi društva zasnovanog na znanju. Volonterizam može imati značajnu ulogu u smanjenju nezaposlenosti mladih i dugoročno nezaposlenih, kao i u slučaju olakšavanja ulaska na tržište rada. Volonteri stiču važna iskustva i znanja, koje se traže na tržištu rada, i grade mrežu kontakata. Imaju mogućnost da se oprobaju u različitim socijalnim ulogama, da nauče da donose prave odluke, da rješavaju probleme, da se prilagođavaju radnim kulturama i da demonstriraju njihov osjećaj za pravdu i kvalitet liderstva. Volonterski rad može predstavljati značajan dio karijere. Može se takođe poboljšati zapošljivost, naročito mladih ljudi”, rekla je Kovačević, napominjući da je, u vezi sa aktivnim starenjem, volonterski rad od dvostrukog značaja.
“Sa jedne strane omogućuje starim osobama da budu uključeni u društvena zbivanja, da iskoriste njihova životna iskustva i da nastave da se osjećaju korisnim. Ovo ima pozitivan uticaj na njihovo zdravlje i kvalitet života. Drugo, volonterski rad doprinosi međugeneracijskom razumjevanju, gdje mladi i stari rade zajedno, razmjenjuju iskustva i podržavaju jedni druge. Kompanije i poslodavci takođe imaju važnu ulogu u promociji volonterskog rada. Sa jedne strane njihovi zaposleni mogu steći socijalne vještine i poboljšati njihovu kreativnost i radnu motivaciju preko volonterskog angažovanja van kompanije, i kao rezultat, postati još posvećeniji kompaniji. Socijalni dijalog, međusobno učenje i zajednički sporazumi mogu doprinjeti većem priznavanju i podršci volonterizmu, što predstavlja dio socijalne odgovornosti. Volonterski rad zauzima značajno mjesto u našem društvu, ali nije namijenjeno za pružanje osnovnih socijalnih usluga ili da zamjeni aktivnosti države. Cilj promocije bi bio da se promoviše volonterski rad kao takav, a ne da se institucionalizuje, pošto bi u tom slučaju izgubio svoju osnovnu svrhu i posebnu vrijednost koja se ogleda u slobodnom izboru. Istovremeno, svi uključeni akteri (Vlada, udruženja poslodavaca, sindikati i volonterske organizacije) moraju da rade zajedno u procesu promocije, podrške i priznavanja volonterskog rada”, zaključila je Kovačević.
