Što se tiče najvećeg infrastrukturnog projekta u novijoj crnogorskoj istoriji, izgradnje prioritetne dionice autoputa, tu ide sve po planu. Projekat je "težak" 809 miliona eura, a pedantni glavni izvođač kineska kompanija CRBC, maksimalno se trudi da sve protekne u skladu sa rokovima.
"Na terenu se trenutno izvode detaljna geotehnička istraživanja, radovi na izgradnji pristupnih puteva i kampova za radnike, postavljanja gradilišnih objekata i postrojenja, kao i doprema građevinske opreme i mehanizacije", piše u vladinom Izvještaju o statusu infrastrukturnih projekata dostavljenom Portalu Analitika.
Kinezi su za izgradnju kampova angažovali domaću radnu snagu koju, kako je izvijestio Portal Analitika sa lica mjesta, plaćaju po 27 eura dnevno, a u Jabuci kod Kolašina se vrši obuka domaće radne snage, koja će u procentu jedne trećine učestvovati u realizaciji ovog projekta. Planirano je da u prvoj fazi posao nađe 354 domaća radnika.
Konzorcijum Ingerop-Geodata nadzire gradnju autoputa: Prema Izvještaju, rad izvođača radova prati izabrani Nadzorni organ, francusko-italijanski konzorcijum Ingerop-Geodata, u skladu sa zaključenim Ugovorom o pružanju konsultantskih usluga za nadzor nad izradom projektne dokumentacije i izvođenjem radova na izgradnji autoputa.
Konzorcijum je, u skladu sa ovlašćenjima iz Ugovora o projektovanju i izgradnji, 4. aprila ove godine uputio obavještenje izvođaču radova o tome da je datum početka radova 11. maj 2015. godine.
U skladu sa Ugovorom o projektovanju i izgradnji, od ovog datuma počinje da teče rok od 48 mjeseci u kojem je CRBC dužan da završi prvu dionicu autoputa Bar - Boljare.
U međuvremenu, Vlada je imenovala ekspertsku Državnu komisiju za tehnički pregled radova na izgradnji autoputa Bar - Boljare. Komisija broji 26 članova, na čelu sa Duškom Lučićem, i obavljaće kompletan tehnički pregled radova na izgradnji autoputa Bar - Boljare, odnosno prioritetne dionice Smokovac - Uvač. Intenzivniji radovi počeće na jesen.Kasni izgradnja kabla: Povezivanje Crne Gore i Italije podmorskim kablom kasni, prije svega zbog kašnjenja na izgradnji dalekovoda na relaciji Lastva - Čevo, ali i zbog dodatnih radova na saniranju zemljišta, gdje je planirana gradnja trafostanice "Lastva".
- U vezi sa nepredviđenim okolnostima (Lot 1 - TS 400/110/35 kV Lastva), koje se odnose na kvalitet zemljišta, o čijem postojanju je Siemens kao izvođač obavijestio CGES i koje su takve, da prema procjeni Siemens-a zahtijevaju značajno dodatno vrijeme i sredstva (534 dana i dodatnih 14,1 miliona eura) postignut je dogovor CGES-a i Siemens-a uz saglasnost i podršku KfW kao kreditora, tako da je realizacija ovog dijela projekta nastavljena prelaskom na gasom izolovano postojenje. U Lastvi Grbaljskoj na lokalitetu Blato, krajem aprila 2015. godine započeti su pripremni radovi. U prethodnom periodu su sprovedene aktivnosti na čišćenju lokacije, geodetskim i geološkim mjerenjima i ispitivanjima. Trenutno se na lokaciji buduće trafostanice odvijaju radovi na postavljanju privremenih gradilišnih objekata, adaptiranju pristupnog puta za prolaz teških građevinskih mašina, kao i na obezbjeđivanju priključka na niskonaponsku elektrodistibutivnu mrežu. Što se tiče izgradnje dalekovoda Lastva - Čevo, u toku su završne aktivnosti na izradi Glavnog projekta. Konstatovano je kašnjenje izvođača u pripremi glavnog projekta i podloga za pristupne puteve, u odnosu na planiranu dinamiku, pri čemu CGES u saradnji sa izvođačem pokušava da obezbijedi efikasniji rad", konstatuje se u Izvještaju.
Što se tiče izgradnje dalekovoda Čevo - Pljevlja, u toku su aktivnosti koje se odnose na pripremu Glavnog projekta. Očekuje se da bi pripremni radovi i izrada pristupnih puteva mogla početi krajem godine.- Neophodno je imati u vidu da je projekat povezivanja elektro-energetskih sistema Crne Gore i Italije podmorskim kablom, sa pratećim infrastrukturama, veoma kompleksan projekat čija realizacija zahtijeva punu saradnju svih uključenih institucija i subjekata radi prevazilaženja otvorenih pitanja i problema koji se zbog kompleksnosti projekta pojavljuju", upozorava se u Izvještaju.
Zašto se ne gradi drugi blok TE: U Crnoj Gori 33 godine nije pušten u rad veći izvor struje, a malo kome nije jasno zašto država sama ne počne da gradi drugi blok termoelektrane, već čeka razrješenje situacije sa A2A i njenog statusa u EPCG.
Ranije, Odbor direktora EPCG prihvatio izvještaj Komisije u kojem se navodi da je od devet prikupljenih ponuda za izgradnju drugog bloka, a na bazi dostavljenih ekonomsko-tehničkih podataka, najpovoljnija ponuda firme Škoda Praha.
"U toku je razrada modela formiranja projektne kompanije za implementaciju projekta (SPV) u kojem će Vlada imati vlasništvo od 51 odsto, a EPCG od 49 odsto. Aktivnosti koje se planiraju do kraja godine na implementaciji projekta će se sprovoditi u skladu sa planovima kao i ugovaranju posla sa najpovoljnijim ponuđačem i pripremnim aktivnostima za početak radova na projektu", navodi se u Izvještaju.Izgradnju vjetrenjača koče imovinsko-pravni odnosi: Za izgradnju vjetrogeneratora na Krnovu vrijednih 120 miliona eura, država i investitor su stvorili sve pretpostavke za njenu brzu realizaciju. Međutim, zapelo je oko imovinsko-pravnih odnosa.
Naime, grupa vlasnika zemljišta na visoravni Krnovo, preko čijih parcela se probija put za potrebe gradnje planiranih vjetroelektrana, zahtijeva odgovor i novac za eksproprisanu zemlju. Riječ je o sporu nastalom zato što većina od oko stotinjak vlasnika zemljišta, ukupne površine oko 600 hiljada kvadratnih metara, nije prihvatila prvobitno utvrđenu cijenu od 50 centi za metar kvadratni, koju im je ponudila država. U sudskom postupku koji su pokrenuli vlasnici, utvrđena je cijena od oko dva eura po metru kvadratnom zemljišta. Vlasnici su u dopisu upućenom ministarstvima i investitorima pitali i zašto njihova imovina nije tretirana kao državna, odnosno zbog čega im nije ponuđen ugovor o dugoročnom zakupu po uslovima kao što je uređeno sa državnim zemljištem, čiji zakup se plaća od 2010. godine.
S obzirom da su u pitanju projekti čija je vrijednost gotovo 1,5 milijardi eura, nadležni državni organi od opštine, preko državnih preduzeća do ministarstava, morali bi, konačno, da preuzmu odgovornost i da se aktivnije uključe i otklone biznis barijere koje koče ove značajne investicije.
Predrag ZEČEVIĆ
