„Nepovoljna struktura tržišta rada i demografske projekcije koje idu u prilog starenju crnogorskog stanovništva dodatno utiču na smanjenje izvjesnosti isplate penzija sadašnjim i budućim penzionerima“, kazano je Portalu Analitika iz tog resora.
Zbog toga se, kako kažu, afirmacijom trećeg stuba penzionog sistema u Crnoj Gori može bitno promijeniti način alokacije sredstava, preusmjeravanje iz potrošnje u investicije, kao i postepeno rasterećivati postojeći penzioni sistem, a odgovornost za vlastitu penziju prenijeti na svakog pojedinca.
„Dobrovoljni penzioni fondovi su jedan od mogućih vidova štednje za tzv. treće doba, gdje se pojedincima pruža mogućnost ostvarivanja dodatnih primanja u starosti (dopuna državne penzije), odnosno budućim penzionerima omogućava održavanje odgovarajućeg životnog standarda u starosti“, kažu u Ministarstva finansija.
Analiza pokazala da su bolji podsticaji od poreskih olakšica: U Crnoj Gori postoje dva društva za upravljanje dobrovoljnim penzionim fondom i dva fonda.
„Na inicijativu ova dva društva, Savjet za unapređenje poslovnog ambijenta, regulatornih i strukturnih reformi je formirao Radnu grupu čiji je zadatak bio da pripremi "Analizu efekata uvođenja poreskih olakšica ili državnih podsticaja za uplate članova u dobrovoljne penzione fondove". Članove Radne grupe činili su predstavnici Ministarstva finansija, Ministarstva rada i socijalnog staranja, Poreske uprave, Komisije za hartije od vrijednosti, Fond PIO, Privredne komore, Društva za upravljanje dobrovoljnim penzionim fondom „Atlas penzija“ i Društva za upravljanje dobrovoljnim penzionim fondom „Market penzija"“, podsjetili su iz Ministasrtva finansija.
Radna grupa je pripremila navedenu analizu, kojom su analizirani dva scenarija: uvođenje poreskih olakšica za uplate u dobrovoljne penzione fondove, u iznosu od 50 eura mjesečno (600 eura godišnje), i uvođenje državnih podsticaja u iznosu od 15 ili 25%, na način koji funkcioniše u Hrvatskoj.
„Međutim, kako Crna Gora ima vrlo konkurentan poreski sistem, baziran na niskim poreskim stopama, kao i činjenicu da je politika Vlade Crne Gore smanjenja postojećih poreskih olakšica, uvođenje novih poreskih olakšica nije opravdano, te je zaključeno da su državni podsticaji mnogo transparetniji način stimulisanja dobrovoljnih penzionih fondova od poreskih olakšica“ pojasnilo je Ministarstvo.
U ovom vladinom resoru su konstatovali da je industriju dobrovoljnih penzionih fondova potrebno unaprijediti i razviti, posebno imajući u vidu njihovu važnost za produbljavanje i razvoj tržišta kapitala, životnog standarda građana i potrebe usklađivanja sa EU regulativom. „Međutim, potrebno je naći odgovarajući model za unapređenje i razvoj industrije dobrovoljnih penzionih fondova u Crnoj Gori, imajući u vidu postojeću ekonomsku situaciju i deficit Fonda PIO.Takođe, Vlada Crne Gore je razmotrila i usvojila navedenu Analizu, i tom prilikom zadužila Ministarstvo finansija da svake godine, prilikom usvajanja Zakona o budžetu, razmotri mogućnosti za uspostavljanje podsticajnih uslova za industriju dobrovoljnih penzionih fondova u zavisnosti od ekonomske situaciju i stanja javnih finansija, kao i da razmotri i predloži alternativne modele održivosti industrije dobrovoljnih penzionih fondova, kroz uspostavljanje saradnje između dobrovoljnih penzionih fondova i društava za osiguranje i izmjenom postojećeg regulatornog okvira, uvođenjem otvorenih dobrovoljnih penzionih fondova“, objašnjeno je iz Ministarstva.
Penziona reforma počela prije 11 godina: Penziona reforma je počela 2004. godine sa primjenom novog Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju. U aprilu 2005. godine Vlada Crne Gore je usvojila Strategiju razvoja penzijskog invalidskog osiguranja, kojom je predviđeno uvođenje višestubnog i dugoročno održivog sistema, kao i obezbjeđenje veće socijalne i materijalne sigurnosti i ukupnog nivoa penzija.
Usvajanjem Zakona o dobrovoljnim penzionim fondovima uveden je višestubni sistem penzijskog i invalidskog osiguranja, odnosno treći stub penzionog sistema. Ovim zakonom se uređuju uslovi za osnivanje društava za upravljanje penzionim fondovima, organizovanje dobrovoljnih penzionih fondova i društava koja obavljaju kastodi poslove. Osnivanjem dobrovoljnih penzionih fondova, građanima se pružila mogućnost da, bez obzira na staž, radni odnos ili starost, kroz uplate doprinosa ostvare dodatni izvor prihoda i obezbijede sigurniju budućnost. Reforma je imala za cilj da se pruži dodatni podstrek za razvoj tržišta kapitala, ali i privlačenje stranih investitora.
P.Z.
