Muzika

Joe Cocker: Otključano srce pijanice hrapavog glasa

Za većinu iz naše generacije Joe Cocker je postao poznat tek kada je svom silinom raspuklog glasa obradio „Unchain my heart“ Bobby Sharpa i Teddy Powella (i još jedne legende, Ray Charlesa), te tako 1988. bio neizostavni repertoar kaseta puštanih na žurkama organizovanim u vrijeme kad bi roditelji bili van grada. Taj fantastični groove, nošen bass linijom T. M. Stevensa tukao je direktno u želudac, a solo na saksofonu Springsteenovog Clarencea Clemonsa i monumentalni „Motown“ ženski vokali davali su osjećaj nesputane slobode, kakva je izgledala da će doći krajem osamdesetih.
Joe Cocker: Otključano srce pijanice hrapavog glasa
Portal AnalitikaIzvor

Postojanje ovog, zvučno iznijansiranog muzičkog broja, mnoge je ponukao da, u vremenu kada nije bilo interneta, posegnu za muzičkim enciklopedijama i fonotekama starijih diskofila. A tamo nas je čekalo iznenađenje, jer smo namah postali svjesni da je Cocker bio jedna od rijetkih živih zvijezda koje su nastupale na Woodstocku. A još kad je licencno ponovo objavljen njegov dvostruki live album iz 1970. „Mad Dogs & Englishman“, malo toga je bilo isto. Ostali smo zatečeni sirovom energijom koja je kuljala iz gigova dotičnog engleskog gospodina koji je, paradoksalno, ostao upamćen više po svojim verzijama tuđih hitova što im je davao potpuno nov smisao i život, nego po originalnim kompozicijama.

Cocker je rođen 1944. u Sheffieldu, GB, i odrastao je slušajući Ray Charlesa i Lonnie Donegana, što je ostalo uočljivo čitavim tokom njegovog rada. U 16. godini formirao je prvi bend, „Cavalierse“, da bi kasnije nastavio karijeru u grupi „Vance Arnold and Revengers“, svirajući po lokalnim pabovima. Naredna stepenica bilo je Cockerovo upoznavanje sa bluesom John Lee Hookera, Muddy Watersa, Howlin 'Wolfa, utkajući ga u sopstveni muzički izraz. Rezultat je bilo snimanje solo-singla, prvog „Beatles“ covera „I’ll Cry Instead“.

Pravi proboj Cockera uslijedio je publikovanjem još jedne „Beatles“ obrade - „With A Littlle Help of my Friends“, na kome je solo gitaru svirao Jimmy Zeppelin Page, a Tommy Eyre orgulje. Ušao je u Top 10 britanske liste i ostao punih 13 nedjelja. Ubrzo je snimio i istoimeni album koji je dosegao zlatan tiraž.

2412koker2

Tokom SAD turneje, nastupio je 1968. i 1969. na nekoliko velikih festivala, uključujući Newport Rock Festival i Denver Pop Festival, a zatim i legendarni Woodstock. Nakon izlaska drugog albuma, gdje su objavljene njegove verzije još dvije pjesme liverpulskih „Buba“, pjevao je i na legendarnom Isle of Wight festivalu.

Nova turneja „Mad Dogs and the Englishman“, 1970, na kojoj je snimljen i album uživo, dobila je vrlo pozitivne kritike, ali je kao konsekvencu imala pjevačevo okretanje ka alkoholu.

Sedamdesete karakterišu Cockerove stalne turneje po SAD i ostatku svijeta, te niz sasvim solidnih albuma, ali i skandali kao stalni pratioci rock velikana tog vremena. U novembru 1972. godine, na australijskoj turneji uhapšen je sa šest članova benda zbog posjedovanja marihuane, a tamošnja  policija dala mu je 48 sati da napusti zemlju. To je izazvalo javni protest u Australiji, raspravu o korištenju i legalizacije marihuane, a Cocker je stekao nadimak „Mad Dog“. U godinama koje su uslijedile, okrenuo se heroinu, koga je zamijenio teškim svakodnevnim opijanjem. Ono nije previše uticalo na njegov studijski rad, ali jeste na koncertni. Novembra 1974. nastupi su prekinuti zbog njegovog povraćanja na bini. Karijera je krenula nizbrdo.

Povratak je uslijedio tek 1982. godine, kada je snimio duet „Up Where We Belong“ s Jennifer Warnes za soundtrack filma „Oficir i džentlmen“. Pjesma je došla na prvo mjesto Billboard Hot 100 liste, i osvojila Grammy za najbolje duo pop izvođenje, ali i Oskara za najbolju originalnu pjesmu.

2412koker3

Na devetom albumu, „Cocker“, iz 1986. godine, nalazi se numera „You Can Leave Your Hat On“, koja je korištena i u filmu „9½ nedjelja“. Album je dostigao platinasti tiraž, isto kao i dva naredna, „Unchain My Heart“ i „One Night of Sin“. To je neminovno vodilo svjetskim turnejama – 1988. je nastupio u londonskom „Royal Albert Hallu“, a pjevao je u Demokratskoj Republici Njemačkoj, u Istočnom Berlinu i Dresdenu, pa mjesto Blüherwiese i danas nosi „narodni naziv“ Cockerwiese (Cocker livada).

Tokom 1994. nastupio je na „Woodstocku '94“, kao jedan od rijetkih bivših performera koji su se pojavili i na izvornom festivalu 1969. godine. Zablistao je još jednom, albumom obrada iz 2004. „Heart and Soul“, gdje su svirali i Jeff Beck, Eric Clapton i Steve Lucather, a na kome su njegovim pečatom obojene pjesme poput „What's Going OnMarvin Gayea, „One“ grupe „U2“,I Put a Spell on YouScreamin' Jay Hawkinsa, „Jealous GuyJohna Lennona i „Everybody Hurts“ iz repertoara benda „R.E.M“. Posljednji objavljeni album bio mu je „Fire It Up“ iz novembra 2012. godine.

Joe Cocker je umro od raka pluća u Crawfordu, Colorado, SAD. Vijest o njegovoj smrti objavili su svi važniji svjetski mediji, a dva najeminentnija časopisa u muzici, „Mojo“ i „Rolling Stone“ podsjetili su da je ovaj izvođač još 1999, odnosno 2008. kod njih uvršten u 100 najboljih pjevača svih vremena.

Željko Milović

 

 

 

Portal Analitika