Generalno gledano, u izvještaju Evropske komisije kostatuje se određeni napredak u poglavlju 24 (
Potreba jačanja borbe protiv korupcije: Posebna pažnja u izvještaju, u poglavlju 23, posvećena je borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala i Komisija zaključuje da korupcija i dalje predstavlja ozbiljan problem crnogorskog društva.
- Korupcija ostaje preovlađujuća u mnogim oblastima i nastavlja da bude ozbiljan problem, koji zahtijeva efektivnu implementaciju dubokih i trajnih reformi, navedeno je u Izvještaju uz konstataciju da je u oblasti antikorupcije - napredak ograničen.
- Zakonodavni okvir ostaje da bude ojačan. Dok se ne uspostavi Agencija za antikorupciju, kapaciteti postojećih institucija u oblasti prevencije korupcije treba da budu unaprijeđeni i one treba da imaju proaktivniji pristup, navedeno je u Izvještaju.
U Izvještaju EK se kritički tretira podatak da nema pravosnažne presude u slučajevima visoke korupcije.
- Visok je procenat predmeta vraćenih na ponovno suđenje, uglavnom zbog kršenja odredbi Zakonika o krivičnom-postupku. Nema slučaja korupcije u kojem je donijeta odluka o konfiskaciji imovine, niti su finansijske istrage niti instrumenti za privremeno oduzimanje i konfiskaciju imovine korišćeni sistematično. Nadležne agencije ne zauzumaju proaktivan pristup u provjeri navoda o korupciji, posebno onih koji uključuju visoke funkcionere. Visoka stopa istraga prijavljenih koruptivnih krivičnih djela nikada nije rezultira optužbama. Velika većina navoda (prijava) korupcije koju primi državno tužilaštvo dolazi od građana, nevladinih organizacija i privatnih kompanija. Vrlo malo slučajeva od strane policije, a ni jedan prigovor od strane (prijava) od strane javnih nadzornih organa. Postoji snažna i urgentna potreba za jačanjem kontrolnih i inspekcijskih mehanizama u okviru javne uprave i unaprjeđenjem njihove saradnje sa agencijama za sprovođenje zakona. Nedostaci u dijelu nezavisnosti i odgovornosti pravosudnog sistema ostaje stvar ozbiljne zabrinutosti i otežava borbu protiv korupcije.
Politički kriterijumi, pozitivne i negativne strane: U poglavlju posvećenom političkim kriterijuma konstatuje se kao pozitivan signal što je izborno zakonodavstvo unaprijeđeno iako “važna pitanja ostaju da budu riješerna u skladu sa međunarodnim preporukama”. Pozitivnim je ocijenjeno prenos upravljanja registrom birača na Ministarstvo unutrašnjih poslova.
Dio Izvještaja EK bavi se i optužbama opozicije i dijela nevladinog sektora na legitimitet izbornog procesa i konstatuje se da su “izbori su bili narušeni optužbama o zloupotrebi državnih resursa u izborne svrhe, kupovinu glasova i neregularnostima u biračkom spisku”. U skladu sa tim, preporučuje se da, kada je riječ o optužbama za posljednje, u maju održane, izbore svi navodi “treba da budu istraženi”, i ukoliko ima dokaza, procesuirane optužbe.
- Lokalni izbori koji su održani u toku izvještajnog perioda pokazuju da cilj – jačanje povjerenja javnosti u izborni sistem - nije još postignut, konstatuje se u Izvještaju.
Crna Gora treba da obezbijedi da njen zakonodavni okvir u oblasti finansiranja političkih partija, bude u potpunosti usaglašen sa evropskim standardima i najboljom praksom, i da obezbijedi početni bilans ostvarenih rezultata u ispravnom sprovođenju zakona, uključujući primjenu odvraćajućih sankcija gdje je potrebno, navedeno je u Izvještaju.
Lokalna uprava: U dijelu izvještaja za poglavlje 24, konstatuje se “određeni napredak u oblasti reforme javne uprave, konstatuje se da Strategija reforme javne uprave ide po planu ali se ,takođe upozorava da su “potrebni napori za unapređenje kvaliteta legislative i lokalne uprave”.
U Izvještaju se takođe konstatuje da nije postignut napredak u “jačanju transparentnosti, efikasnosti i odgovornosti lokalne uprave”, uz napomenu da Zakon o lokalnoj samoupravi treba uskladiti sa novim pravilima iz oblasti upravljanja javnim uslugama.
Mediji i društvo: U Izvještaju Evropske komisije se navodi da nasilje nad novinarima i dalje izaziva zabrinutost, ali se takođe uočava nedostatak profesionalnih i etičkih standarda u medijskoj zajednici.
- Generalno, nasilje nad novinarima i dalje je za veliku brigu. Neki slučajevi napada na novinare i imovinu medija su uspješno istraženi, a javne izjave podrške slobodi medija pomažuu u stvaranju klime koja vodi poštovanju i zaštiti novinara… Među preventivnim, preduzetim, mjerama policija je obezbijedila zaštitu za dva novinara i imovinu jedne novine, kaže se u Izvještaju EK i apostrofira da je neophodno profesionalizovati medijsku scenu u Crnoj Gori.
Ukazuje se da nedstatak profesionalnih i etičkih standarda u medijskoj zajednici takođe nastavlja da zabrinjava, i doprinosi daljim tenzijama unutar te zajednice.
- Neki dominantni mediji su uveli vlastite ombudsmane. Medijska zajednica ostaje podijeljena kada je riječ o formiranju jednog tijela odgovornog za nadzor i podršku profesionalnim i etičkim standardima u novinarstvu, navodi se u Izvještaju EK.
