Do sada je na Carinama iz helenističkog perioda, iz vremena od III do II vijeka p.n.e. iz vremena kraljiceTeute i perioda propasti ilirske države, pronađeno više hiljada nalaza, od fragmenata posuđa, nakita, statueta, novca, do ostataka gradske arhitekture, magacina za amfore, prodavnica, ulica, ostataka vila.
Lokalitet Carine se od 2001. godine istražuje u kontinuitetu. Poput grčkih gradova, ilirsko-helenistički Risan imao je donji grad na prostoru Carina, omeđen obalom i desnom stranom rječice Špile i akropolis, gornji grad sa svetilištem, na brdu Gradina, a bio je zaštićen kiklopskim bedemima.
U jednom latinskom natpisu, pronađenom u Lambezi u Sjevernoj Africi iz II vijeka, posvećenom ilirskom bogu Medauru, zaštitniku grada Risna, ovi zidovi se nazivaju eački (Moenia Aeacia), kaže za Portal Analitika rukovodilac istraživanja arheolog mr Dejan Gazivoda.
Do sada je na Carinama iz helenističkog perioda III-II vijeka p.n.e. iz vrijemena kraljice Teute i vremena propasti ilirske države, pronađeno više hiljada nalaza, od fragmenata posuđa, nakita, statueta, novca do ostataka gradske arhitekture.
Drugi kulturni sloj vezan je za period rimske dominacije i do sada su otkriveni temelji horeuma - žitnice, magacina za žito iz IV vijeka. Na prostoru Gradine osim nalaza iz helenističkog perioda otkriveni su ostaci kasnoantičkog utvrđenja iz perioda IV-VI vijeka i slojevi vezani za turski i mletački period.
Cilj ovogodišnjeg istraživanja je, kaže Gazivoda, otkrivanje građevina i ulice donjeg grada pored odbrambenog zida i povezivanje sa arhitekturom otkrivenom prethodnih godina u sektoru Carine VI.
Otkriveni su arhitektonski ostaci iz helenističkog i rimskog perioda, dok je značajan nalaz hipokausta- sistema za podno grijanje u temeljnoj zoni jedne prostorije iz rimskog perioda.
I ova kampanja obiluje pokretnim nalazima, fragmentima keramike, novčićima ilirskog kralja Balajosa i iz rimskog perioda, klinovima i jednom bronzanom aplikacijom egipatske boginje Izide.
Pored rukovodioca istraživanja arheologa mr Dejana Gazivode, u crnogorskom istraživačkom timu su arheolozi Đorđe Ćapin zamjenik rukovodioca, Bogdan Lompar i Srđan Delić, konzervator Ljiljana Čelebić i arh. tehničar-konzervator Seadeta Osmanagić. U poljskom timu koji vodi prof. dr Pjotr Diček su arheolozi Januš Reclav, Martin Lemke, Tomaž Kovač i 17 studenata arheologije iz Poljske i Slovačke. Stručni nadzor nad radovima obavlja arheolog Radmila Ćapin.
Istraživanja će trajati do sredine jula, a rezultat su saradnje JU Centar za konzervaciju i arheologiju Crne Gore i Univerziteta u Varšavi.
S.K.