Nosilac liste kolicije Evropsko lice i kandidat za gradonačelnika Dragan Bogojević ocijenio je u razgovoru za Portal Analitika da, kada je riječ o lokalnim izborima, da se vlast u Podgorici neće baviti NATO integracijama. Bogojević je dodao da između njega i predsjednika SDP-a Ranka Krivokapića nema nesaglasja kada je u pitanju članstvo Crne Gore u NATO.
- To istovremeno ne znači da ćemo mi praviti postizborne koalicije sa partijama koje su protiv NATO. Nadležnosti lokalne samouprave su nešto drugo. Niko nije isključen i niko nije uključen. Naš program departizacije i oslobađanja grada partijskih institucija je suštinska stvar, kazao je Bogojević za Portal Analitika.
Bogojević je kao prioritet u budućem funkcionisanju lokalne samouprave naveo konsolidaciju budžeta Podgorice i planski razvoj Glavnog grada.
- Potrebno je da se demontira partijski sistem vladanja. To je suština „trećeg puta“ i to je jedino rješenje za prosperitet našeg društva. Vidite, u krajnjem presjeku, stvar je poptuno jasna: morate imati čistu prošlost i samo na taj način možete garantovati evropsku budućnost, rekao je Bogojević.
ANALITIKA : Najavili ste da će koalicija Evropsko lice biti stožer trećeg puta kada je u pitanju razvoj Glavnog grada. Gdje vidite najveće izazove u budućem razvoju Podgorice, imate li konkretan budžetski projekat da ostvarite ono što ste najavili - razvoj periferije i seoskog područja?
BOGOJEVIĆ: Treći put koji predstavljam na ovim izborima je „treći“ zato što je -nepartijski. Najveći problem sa ostalim ponudama je u tome što su sve one, bez izuzetka, partijske ponude. Vladajuća partija u Podgorici nudi kontinuitet partijske vlasti. Tradicionalna opozicija želi da svojom partitokratijom smeni vladajuću partitokratiju. „Treći put“ je borba protiv partitokratije i to je jedini mogući put koji garantuje prosperitet i razvoj. Kada je riječ o budžetu opštine, ovaj budžet je - kao što znate - u deficitu. Ukupan budžet je oko 50 miliona eura, a gotovo je isto toliko opština zadužena. Podsjetiću vas da je budžet grada 2008. godine bio dvostruko veći, dakle oko 100 miliona.
Neozbiljno je, kako to rade nosioci svih ostalih lista, davati obećanja o razvoju na način na koji to rade, jer razvoj traži ulaganja, a ulagati možete samo ako imate novac. Mi nismo i nećemo propagirati ovakav pristup jer je to populizam, tačnije - partijski populizam, koji je sasvim očekivan budući da partije koje se nadmeću u ovoj utakmici univerzalno koriste populističku retoriku. Dakle, moramo prvo da konsolidujemo gradske finansije. Moramo odgovorno i profesionalno da napravimo plan koji će omogućiti da se efikasno opštinski budžet razduži, a da bi to bilo moguće, potrebne su dvije stvari. Prvo, moramo odgovorno da upravljamo troškovima i ne dozvolimo odlivanje budžeta u investicije zarad profita partijskih biznismena. Drugo, moramo da pospješimo biznis sektor i privatnu inicijativu, ali, opet, ne na način da se favorizuju partijski biznisi. Moramo da oslobodimo privatni sektor partijskog uticaja, a sa solidnim biznisom ojačaćemo prihode. Tek tada ćemo imati snažan budžet i sredstva za ravnomjeran razvoj grada i za investicije u sve ono što je Podgorici potrebno.
ANALITIKA: Pa, na koji način i kojim sadržajima ćete revitalizovati prilično zapuštena prigradska naselja poput Zabjela, Zlatice ili Tološa?
BOGOJEVIĆ: Područja koja ste naveli su toliko zapostavljena, nerazvijena i unižena da ne znam, zaista, odakle početi kako bi se od ovih naselja napravila pristojna urbana područja po mjeri savremenih zahtjeva građana koji žive u jednoj od evropskih prijestonica.
Dvije stvari su ključne. Prvo, i to sam već naveo, za razvoj tih naselja vam je potreban novac, a isti je u nedostatku usljed nedomaćinskog gazdovanja budžetom grada, Dakle, prvo moramo ojačati budžet Podgorice na način na koji sam gore naveo, kako bismo bili u stanju da razvijemo ova naselja. Drugo, nije na meni - a još manje bi trebalo biti na bilo čijoj partijskoj (samo)volji - da proizvoljno navodim šta treba raditi u tim naseljima. Moraju se uraditi ozbiljne studije o tome šta su prioriteti, a ključne informacije u ovim studijama moraju nam dati građani koji tamo žive. Dakle, ne partijski prioriteti, nego prioriteti samih građana. To je ozbiljan i to je odgovoran pristup, a ne površno obećavanje vrtića, škola, domova, infrastrukture itd, na način da to partije samovoljno određuju po nejasnim kriterijumima, ili dajući prazna obećanja samo kako bi pridobili glasače.
ANALITIKA: Rekli ste da је u Glavnom gradu, kada je u pitanju njegov razvoj za vrijeme mandata Miomira Mugoše, postignut „fizički napredak“ ali da je grad izgubio dušu. Na koji način po Vama treba Podgorici treba vratiti autentičnost i osobenost?
BOGOJEVIĆ: Napredak je napravljen zato što je očigledno da su se izgradile zgrade, čitava naselja, mostovi i slično...
Međutim, tu je i najveći paradoks. Dosta toga je izgrađeno bez ikakvog strateškog razvojnog plana koji ima svoje opravdanje, novcem građana Podgorice; ili se, pak, opština kreditno zadužila da bi se gradilo, i to u mjeri da je dug jednak vrijednosti budžeta grada. Graditi na uštrb zelenih površina, dječijih igrališta i parking mjesta, znači graditi u korist partijskih biznismena ili privilegovanih poslovnih partnera. Razvoj grada se više ne smije zasnivati na profitu pojedinaca, već na dobrobiti svih građana. I tu je najveći paradoks, jer se takav model nemilosrdnog „zgradovanja“ prikazuje kao pozitivan rezultat vladavine DPS-a. To je predmet moje kritike. Na drugoj strani, zaboravljeno je jezgro stare Podgorice, Stara Varoš, Drač... koji čuvaju autentičnost i dušu grada. Jačanjem gradskih finansija mora se stari dio Podgorice urediti i sačuvati. Nema evropske metroplole koja „ljubomorno“ ne čuva svoja stara jezgra pretvarajući ih jednim dijelom u turističku ponudu, a drugim u prostor za razvoj individualnog biznisa, što grad čini ugodnijim za život. Moramo grad dalje razvijati sa mnogo više senzibiliteta usmjerenog potrebama svih građana, a manje po potrebama partijskim biznismena i interesa.
ANALITIKA: Dakle, smatrate da treba prekinuti praksu izgradnje novih zgrada u užem jezgru grada kao i betoniranje grada?
BOGOJEVIĆ: Sve i da hoću da nastavim tu praksu, nema više mjesta! Uže jezgro grada je pretvoreno u pravi arhitektonski galimatijas vještačkim uklapanjem novih blokova i starih, izmorenih grada. Umjesto da se radilo na planskom i ambijentalnom održavanju i obnavljanju, s jasnim ekološkim kriterijumima, zapostavljenih urbanih cjelina, krenulo se u arogantno otimanje prostora zbog brzog i parcijalnog profita.
Uvjeren sam da je krajnje vrijeme da se Podgoricom gazduje domaćinski, nepartijski i, što je najvažnije, timski. Ne radi se o tome da li JA mislim da treba ili ne treba, niti se radi o tome da JA treba da mislim šta treba. Za takve procjene i ocjene postoji vizija grada, urbanistički plan, slika kako grad treba da izgleda za deset godina. Nakon toga se ta vizija podijeli sa građanima, svi je zajedno usvojimo, a onda istrajno ostvarujemo tu viziju. O tome se radi i tako se to radi. Ako u toj viziji nepartijski stručnjaci i građani naprave konsenzus da treba tako graditi u centru grada, nema nikakvih problema. Problem nije, prema tome, u samom betoniranju, problem je što se to radi na način da ne postoji vizija i pristanak građana.
ANALITIKA: To je najavio i nosilac liste DPS-a Stijepović, kao i odustajanje od gradnje tunela kroz Podgoricu. Smatrate li te Stijepovićeve stavove kao distanciranje od politike bivšeg gradonačelnika Mugoše?
BOGOJEVIĆ: Postoji razlika između odlazećeg gradonačelnika i gospodina Stijepovića. Prvi je gradio u interesu jedne DPS interesne skupine, a drugi će da gradi - ili neće - u interesu druge interesne partijske skupine. Isti su po tome što grade ili ne grade u partijskom interesu. O tome se radi i to je praksa koja mora da prestane.
Vidite, potpuno je neodgovorno da se onako površno, bez argumenata, partijski ili zato što se nekome tako sviđa, ili zato što neki DPS privatnik treba da dobije taj posao kaže: evo gradićemo ovo ili ono. To se tako, jednostavno, ne radi. Prvo, moramo ustanoviti pozivajući se na ozbiljne studije izvodljivosti da li se nešto gradi ili ne, zatim utvrdimo prioritete, onda dobijemo saglasnost građana, i na kraju radimo to na način da se ne bogate partijski biznismeni, nego na način da ta izgradnja najmanje košta sa najvećim kvalitetom gradnje.
ANALITIKA : Rekli ste da članstvo u NATO neće biti uslov vaše koalicije za formiranje lokalne vlasti u Podgorici. Međutim, predsjednik SDP-a Ranko Krivokapić je kazao da je NATO jeste neophodan uslov SDP-a za formiranje lokalne vlasti u Podgorici. Da li u koaliciji Evropsko lice imate usaglašen stav o tom pitanju, da li će zaista NATO biti jedan od uslova za saradnju sa drugim partnerima?
BOGOJEVIĆ: Zaista moram da kažem da je želja naših oponenata i dijela medija da pronađu nesaglasje između mojih stavova i stavova predsjednika jedne ili druge parije toliko snažna da se naši stavovi predstavljaju potpuno proizvoljno kao suprotstavljeni. Prvo, ja kao Dragan Bogojević, smatram da Crna Gora treba da uđe u NATO zato što mi nemamo alternativni sistem kolektivne bezbijednosti, i zato što bez ulaska u NATO nema ulaska u EU. Drugo, u programima obje partije koje su me izabrale za nepartijskog nosioca, NATO integracije su upisane kao stavke u tim programima. Dakle, nema nesaglasja. Kada je o odnosu NATO - postizborne koalicije riječ, ove koalicije su nemoguće na državnom nivou između stranaka koje imaju suprostavljene odnose prema NATO, zato što je to državno pitanje, i zato što bi ta koalicija oko jedne važne stvari imala suprotstavljene stavove.
Kada je o lokalnim izborima riječ, vlast u Podgorici se neće baviti NATO integracijma. To istovremeno ne znači da ćemo mi praviti postizborne koalicije sa partijama koje su protiv NATO. Nadležnosti lokalne samouprave su nešto drugo.
ANALITIKA: Da li je izjava potpredsjednika SDP-a Rifata Rastodera da „značajnije promjene, koje su neophodne Crnoj Gori, nijesu moguće u uslovima i odnosima u kojima funkcioniše vladajuća koalicija, zbog čega su prijevremeni parlamentarni izbori sasvim realani“ suštinski odredila buduće potencijalne partnere koalicije Evropsko lice u Podgorici?
BOGOJEVIĆ: Veoma jasno: odgovor je negativan. Gospodin Rastoder je dao jednu širu izjavu, sa velikim brojem hipotetičkih stavova, a opet je, po starom običaju, selektivno je interpretiran za potrebe političke kampanje. Ako ste precizno čitali izjavu Rastodera, mogli ste primjetiti da je suština njegovih stavova, kako sam ja razumio, u sljedećem: prije svega, između SDP-a i DPS-a veoma su često prisutni suprotstavljeni stavovi u kojima SDP pokušava da zaštiti interese građana i spriječi odlivanja iz budžeta suprotno interesima građana, a koje uzrokuje DPS. Drugo, to uzrokuje ozbiljne probleme u efikasnom funkcionisanju koalicije. Treće, lider DPS-a je pozvao srpske partije u koaliciju i na taj način pokušava da promijeni koalicioni aranžman vlasti mimo volje građana i mimo izbora.
Ovo treće je suštinsko! Dakle, nema nove vlasti između DPS-a i srpskih partija bez izbora! Rastoder je jednostavno poručio DPS-u: Ako hoćete vlast sa srpskim partijama, takvu vlast morate da legitimizujete na izborima. To je suština same izjave, a onda ovo što ste naveli kao izvod iz njegovog intervjua apsolutno ima smisla. Samo, ove stavove je potrebno analizirati u kontekstu koji sam upravo precizirao. Uostalom, kontaktirajte Rastodera pa ćete dobiti potvrdu za ovu interpretaciju.
ANALITIKA: Govorite da ste predstavnik „trećeg puta“ i da će koalicija Evropsko lice biti stožer buduće vlasti u Podgorici. U tom kontekstu, koga vidite kao potencijalne koalicione partnere, budući da lider Pozitivne Pajović nedavno konstatovao da nema razlike između DF-a i DPS-a? Ima stranke ili koalicije sa kojima je isključena mogućnost saradnje?
BOGOJEVIĆ: Niko nije isključen i niko nije uključen. Naš program departizacije i oslobađanja grada partijskih institucija je suštinska stvar. Mi to moramo da ostvarimo. To znači treći put, i to je suština stava gospodina Pajovića da nema razlike između DF-a i DPS-a. I jedni i drugi nude partitokratski koncept upravljanja. To je ista matrica, samo su druge partije u opticaju. Neće biti bolje samim tim što će jedna partija da izgubi vlast, a druga da je preuzme. Potrebno je da se demontira partijski sistem vladanja. To je suština „trećeg puta“ i to je jedino rješenje za prosperitet našeg društva. Vidite, u krajnjem presjeku stvar je potpuno jasna. Morate imati čistu prošlost i samo na taj način možete garantovati evropsku budućnost.
ANALITIKA: Kakav je stav koalicije SDP - Pozitivna o budućem statusu Gradske opštine Tuzi?
BOGOJEVIĆ: Da li ili ne treba da Tuzi imaju opštinu, to treba da se odluči na sljedeći način: prvenstveno objektivnom, nepartijskom, studijom izvodljivosti i, potom, na osnovu stavova samih građana opštine Tuzi. Ako su i jedno i drugo afirmativni, onda bez ikakvog partijašenja Tuzi treba da dobije opštinu. Najvažnije je mišljenje građana, da li oni smatraju da je to bolja opcija za njihov život na tom prostoru.
Nenad ZEČEVIĆ
Foto: Ivana BOŽOVIĆ
