Patrijarh je zapravo tražio prijedlog kadrovskih lista za buduće vladike. Na tom proljećnom majskom saboru 2010. godine, svi episkopi su dostavili spiskove kandidata, osim Irineja Bačkog i pokojnog vladike Hrizostoma Žičkog.
Patrijarh je, navodno, tada iskazao zamjerke na dostavljene „kadrovske liste”, tako da su ti prijedlozi, samim patrijarhovim mišljenjem odbačeni, jer Irinej, po svemu sudeći, nije bio zadovoljan ponuđenim prijedlozima. Možda je to razlog što su pojedine eparhije i do danas ostale upražnjene i što sam patrijarh i još nekoliko episkopa akumuliraju sve više funkcija. Episkop šumadijski Jovan, sa sjedištem u Kragujevcu, privremeno upravlja žičkom eparhijom od decembra prošle godine, kada se upokojio vladika žički Hrizostom.
Žička eparhija je u simboličkom i istorijskom smislu veoma važna eparhija za SPC, ali je do sada ipak ostala upražnjena, sa „privremenim upraviteljem”.
Na patrijarhova pleća takođe se gomila sve više funkcija. Osim što je poglavar SPC, istovremeno upravlja eparhijom beogradsko-karlovačkom, ali i privremeno rukovodi njemačkom eparhijom, poslije suspenzije vladike Konstantina. I, od skora je preuzeo administriranje nad eparhijom slavonskom, pošto je Sinod SPC, poslije višegodišnjeg insistiranja vladike slavonskog Save, konačno prihvatio njegov zahtjev za penzionisanje.
Izvor Politike iz samog vrha SPC demantuje da je vladika Sava razriješen dužnosti.
– Sava Slavonski je sam godinama tražio da se penzioniše. Konačno je Sinod to i prihvatio i o tome će referisati na sljedećem majskom Saboru. Do Sabora, eparhijom slavonskom administrira patrijarh Irinej – ističe sagovornik Politike, koji se slaže sa konstatacijom da je nelogično da patrijarh rukovodi trima eparhijama i samom SPC.
Na pitanje zašto se ne biraju novi episkopi na upražnjene eparhije, izvor u vrhu Patrijaršije najprije podsjeća da je Sinod Srpske pravoslavne crkve suspendovao sredinom decembra prošle godine vladiku Konstantina (Đokića) sa mjesta episkopa srednjoevropskog i zapečatio njegovo sjedište u manastiru Uspenja Presvete Bogorodice u Himelstiru kod Hildeshajma (Njemačka).
– Njegova svetost patrijarh Irinej trenutno administrira i njemačkom eparhijom, koja je nastala podjelom srednjoevropske eparhije koja je pokrivala Njemačku, Švajcarsku, Austriju i Italiju. Dok je patrijarh preuzeo upravljanje nad Njemačkom, Irinej bački administrira nad eparhijom austrijsko-švajcarskom – ukazuje sagovornik Politike.
Ali, i u prekomorskim zemljama, situacija je slična. Tako eparhijom južnoameričkom administrira mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije.
Međutim, kadrovske zavrzlame u SPC ne završavaju se tu. Manje je poznato da je episkop dabrobosanski Nikolaj već duže vrijeme teško bolestan i da nije sposoban da upravlja svojom eparhijom, tako da je, praktično, umjesto njega, istinski upravnik te eparhije vladika zahumsko-hercegovački Grigorije, koji je od strane Sabora SPC postavljen kao Nikolajev zamjenik.
Da li se vrh SPC, a naročito sam patrijarh koji je sklon akumuliranju funkcija, po toj osobini zapravo i ne razlikuje od političara? Izvor Politike iz vrha SPC čak ukazuje da je takva praksa suprotna kanonima SPC.
– Kada se iz bilo kog razloga uprazni neka eparhija, po kanonima Crkve, trebalo bi da se na prvom sljedećem Arhijerejskom saboru, izabere novi episkop, jer svaka eparhija treba da ima svog episkopa, tako da se postavlja pitanje – što je prava motivacija da nekanonski patrijarh i još nekoliko episkopa, upravljaju sa više eparhija? Kako će, recimo, patrijarh iz Beograda, voditi tako veliku eparhiju poput Njemačke, i pri tom, upravljati eparhijom beogradsko-karlovačkom i sada slavonskom – izričit je velikodostojnik Crkve, primjećujući da je naročito čudno to što trenutno u vrhu SPC postoji nekoliko vikarnih episkopa.
Ili, da se poslužimo svjetovnim rječnikom, to su crkveni ministri bez portfelja, to jest vladike koji nemaju eparhiju – poput vladike lipljanskog Jovana, vladike remezijanskog Andreja, vladike jegarskog Porfirija i episkopa moravičkog Antonija. Bivši dekan Bogoslovskog fakulteta protojerej-stavrofor Dimitirije Kalezić zastupa drugačije mišljenje – da ipak treba odmjeriti pažljivo, pa makar i potrajalo, koji će episkop preuzeti eparhiju.
Šef kabineta patrijarha Irineja vladika Andrej Remezijanski smatra, međutim, da patrijarh upravlja kritičnim eparhijama jer želi da sam stekne što bolju sliku o njima, da bi mogao da izabere najbolje kandidate.
– Mislim da je to pozitivno, imamo vremena do majskog Sabora da njegova svetost podnese izvještaj Saboru o radu tih eparhija kojima sada upravlja. Ta slika koju će steći vladike biće dragocjena da se izaberu najbolji episkopi – kaže vladika Remezijanski.
Na pitanje da li je po kanonima SPC da se administrira eparhijama više godina umjesto da se na prvom saboru postavi novi episkop, vladika Remezijanski ističe: – Ne postoji pravilo koje je važnije od Duha svetoga.
politika.rs
