Ovi “kosmički leptiri”, kako su nazvani zbog neobičnog poretka - u stvari su određena vrsta planetarne nebule, koje imaju različitu istoriju formiranja i ne stupaju u međusobnu interakciju. Ali nešto ih očigledno tjera da “plešu ukorak”, piše portal “Spejs”.
“Ovo je za nas iznenađujuće otkriće… Izgleda da mnogi od ovih ‘sablasnih’ leptira imaju svoje ose poređane u ravni naše galaksije. Uz pomoć fotografija sa Habla i Teleskopa nove tehnologije Evropske južne opservatorije (NTT) možemo ih proučiti u detalje”, naveo je u saopštenju autor studije Brajan Riz, sa Univerziteta Mančester u Velikoj Britaniji.
Zvijezde poput našeg Sunca u posljednjim fazama svojih života izbacuju u svemir spoljne omotače, stvarajući neobične objekte poznate kao planetarne nebule. Ovaj termin nema veze sa planetama-skovao ga je astronom Vilijam Heršel da opiše nebeska tijela koja imaju kružni oblik, poput planeta (gledano prvim teleskopima).
Riz i Albert Zijlstra, koautor studije, proučili su 130 planetarnih maglina u centru Mliječnog puta i otkrili da je većina ovih objekata manje ili više raštrkana po nebu. Međutim jedna vrsta pokazuje tendenciju ka iznenađujućem poretku - bipolarne nebule, koje imaju jasno izražen oblik leptira ili pješčanog sata, za koji se smatra da nastaje kad umiruća zvijezda izbacuje materijal vertikalno u odnosu na njenu orbitu.
“Poredak koji vidimo kod ovih bipolarnih maglina govori nam da se nešto neobično događa sa zvjezdanim sistemima u centru naše galaksije. Da bi se poređali na ovaj način, zvjezdani sistemi koji su oformili ove nebule morali bi da rotiraju okomito u odnosu na međuzvjezdane oblake iz kojih su se oformili, što je veoma čudno”, navodi Riz.
Daleke bipolarne nebules sklonije su ovom od obližnjih “kosmičkih leptira”, kažu naučnici. Oni smatraju da je sklonost ka poretku možda uzrokovana jakim magnetnim poljima, prisutnim u trenutku formiranja centra galaksije.
Malo se, međutim, zna o karakteristikama magnetnih polja Mliječnog puta u dalekoj prošlosti, pa poredak planetarnih maglina za sada ostaje misterija.
