Fondu PIO do sada je podnešeno oko 160 zahtjeva radnika KAP-a za ostvarivanje prava na starosnu penziju, po novom povoljnijem zakonskom rješenju. Za njih su doprinosi za penzijsko invalidsko osiguranje izmireni zaključno sa majem 2013. dok doprinosi po osnovu uvećanog staža osiguranja – benificirani radni staž, nijesu uplaćeni u cjelosti.
- Fond PIO će prioritetno uzeti u rad zahtjeve radnika KAP-a. Za sve korisnike koji ispunjavaju uslove po izmjenama Zakona donijećemo privremena rješenja, do uplate doprinosa u cjelosti, nakon čega slijede konačna rješenja o pravu – za Pobjedu kaže direktor Fonda PIO Dušan Perović.
Prema Zakonu o PIO zahtjev za osrtvarivanje prava mogu podnijeti u roku od šest mjeseci, pod uslovom da im je radni odnos prestao usljed stečaja u aluminijskoj industriji do 29. septembra 2013. pa još nijesu podnešeni svi zahtjevi koji ispunjavanju uslove.
Po tom propisu u penziju mogu poći radnici sa 30 godina staža, od kojih je efektivno 20 godina provedeno na radnim mjestima na kojima se staž računa sa uvećanim trajanjem.
U principu, dopunjeni zakon odnosi se na radnike KAP-a i zaposlene proglašene tehnološkim viškom.
- Sastavni dio Zakona je i amandman poslanika DPS-a da svi radnici koji su napunili 30 godina radnog staža u alumijumskoj industriji, a ostali su bez posla u momentu proglašavanja stečaja, imaju pravo na penziju do 30. septembra – kaže poslanik DPS-a Zoran Jelić.
Prema njegovim riječima, po tom osnovu 400 radnika ostvariće pravo na penziju, što će državu koštati na godišnjem nivou 3,2 miliona eura, sa čim je, ističe, saglasno Ministarstvo finansija.
Činjenicu da se socijalni problemi iz privrede sele u penzioni fond direktor Perović je komentarisao:” S obzirom na ograničen rok primjene dopune Zakona, navedena kategorija prava ne utiče značajnije na održivost penzionog sistema, koja predstavlja izazov za gotovo sve penzione sisteme u svijetu, koji se zasnivaju na generacijskoj solidarnosti”.
- U nekim slučajevima, pogotovo u vrijeme krize, teško je povući čvrstu liniju između prava iz oblasti PIO kao ekonomske kategorije i potrebe stvaranja mogućnosti za ostvarivanje ovih prava pod povoljnijim uslovima, koji mogu imati karakter socijalnih kategorija – ocijenio je Perović.
Ipak, dodaje,treba imati u vidu da zakonodavac, prije uvođenja povoljnijih uslova za sticanje prava na penziju, obavlja pažljivu procjenu efekata ovih mjera na penzioni sistem.
- Cilj procjene je očuvanje stabilnosti ovog sistema, kao i procjena finansijskih sredstava potrebnih za isplatu penzija, za koje u krajnjoj liniji garantuje država – napominje Perović.
U periodu januar – jul 2013. godine prihodi od doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje povećani su za 4,9 odsto u odnosu na isti period prethodne godine.
Tome su svakako doprinijele mjere pojačanog nadzora nadležnih državnih organa. Efekte ovih mjera posebno, kako je rekao Perović, treba očekivati u avgustu i septembru ove godine.
Učešće izvornih prihoda u finansiranju izdataka po osnovu prava iz PIO za prvih sedam mjeseci je 52,44 odsto.
- Dinamika ostvarenja doprinosa od penzijskog i invaliskog osiguranja je neravnomjerna, odnosno veći prihodi se uglavnom ostvaruju tokom ljetnih mjeseci i krajem godine. Izdaci po osnovu penzija uglavnom su uravnoteženi, pa očekujemo da će do kraja godine učešće izvornih prihoda biti veće – ističe direktor Fonda PIO.
Odnos zavisnosti, kojom se prikazuje odnos zaposlenih i penzionera, iznosi 1:1,6. To znači da za isplatu penzije jednog penzionera 1,6 zaposlenih treba da uplaćuju doprinose.
Optimalan odnos zavisnosti u penzijskom sistemu je 1:5, a minimalan 1:3.
Direktor Perović smatra da je ove odnose teško postići čak i u ekonomski najrazvijenijim ekonomijama.
