Evropski problem sa zloupotrebom droga pojačavaju nove prijetnje koje se javljuju i dovode u pitanje sadašnje politike i prakse borbe protiv droga, upozorila je u novom godišnjem izvještaju Agencija EU za borbu protiv droga (EMCDDA).
Agencija ukazuje na pozitivne pomake vezane za postojeće droge: manje je novih korisnika heroina, uočena je smanjena intravenska upotreba i evidentiran je pad korišćenja marihuane i kokaina u nekim zemljama. S druge strane, raste zabrinutost zbog sintetičkih stimulansa i novih psihoaktivnih supstanci. Oko 85 miliona odraslih u Evropi probalo je bar jednom u životu drogu a samo u posljednjih godinu dana otkriveno je 70 novih droga!
Znaci ohrabrenja ali i opasni trendovi: U "Izvještaju o stanju droga u Europi u 2013: Trendovi i razvoj", koji je 28. maja objavila Agencija sa sjedištem u Lisabonu, ističe se da je tržište droga "sve fluidnije i dinamičnije", kao i da su globalizacija i informaciona tehnologija važni pokretači promjena, uz internet koji stvara nove veze u upotrebi i snbdijevanju drogama.
Evropska komesarka za unutrašnje poslove Sesilija Malmstrom ocijenila je da je novi izveštaj EMCDDA istovremno - ohrabrujuć i zabrinjavajući!"Ohrabrena sam činjenicom da se zahvaljujući čvrstoj politici borbe protiv droga i liječenju, upotreba heroina, kokaina i kanabisa izgleda smanjuje u nekim zemljama, a HIV uzrokovan korišćenjem droga i dalje pada", istakla je komesarka.
"Međutim, zabrinuta sam jer je četvrtina odraslih stanovnika Evrope, ili 85 miliona ljudi, koristila nedopuštene droge. Dalji izazovi povećavaju zabrinutost jer smo suočeni sa sve složenijim tržištem stimulansa i nemilosrdnom ponudom novih droga. Činjenica da je u poslednjih godinu dana otkriveno više od 70 novih droga dokaz je da politike treba prilagoditi promjenljivom tržištu droge", naglasila je Sesilija Malmstrom.
Direktor EMCDDA Volfgang Gec istakao je da će nova strategija EU za borbu protiv droga za period 2013-20. morati da se pozabavi problemima na dinamičnom tržištu koje se brzo razvija. "Vjerujem da će ovaj izveštaj biti vrijedan izvor za odgovor na izazove koji su pred nama", rekao je Gec.
Veliko tržište kanabisa: Oko 77 miliona odraslih (15-64 godine) u Evropi probalo je kanabis bar jednom u životu a njih oko 20 miliona u- 2012. godini. Uprkos nacionalnim razlikama, istraživanje ukazuje na stabilan ili padajući trend u upotrebi kanabisa, ali i da za tu drogu postoji "veliko i relativno robusno tržište".
Podaci pokazuju da je biljni kanabis (marihuana) sve češći u Evropi i gotovo sve članice EMCDDA javljaju o uzgoju te biljke. U 2011. godini je biljni kanabis činio 41 odsto svih zapljena, dok je zapljena kanabis smole učestvovala sa 36 procenata.
Izvještaj je pokazao i da je broj korisnika koji odlaze na liječenje od kanabisa prvi put porastao za oko trećinu u posljednjih nekoliko godina, na 60.000 u 2011. godini sa 45.000 u 2006.
Heroin manje dostupan: Kod heroina se biljeleži silazni trend u korišćenju i dostupnosti te droge i u Evropi je broj onih koji počinju lečenje zbog zavisnosti od te droge prvi put pao s maksimalnih 59.000 u 2007. na 41.000 u 2011. godini, a smanjenje je najvidljivije u zapadnoevropskim zemljama.
Podaci o liječenju ukazuju i na pad intravenskog uzimanja droge, što je, vjerovatno, doprinijelo i smanjenju broja HIV infekcija povezanih s drogom.
Najnoviji podaci o zaplijenama otkrivaju da je količina heroina zaplijenjena u EU i Norveškoj u 2011. godini od 6,1 tonu bila najniža u posljednjoj deceniji i upola manja nego 2001. godine.
Kokain najčešće korišćena droga: Tokom posljednje decenije kokain je postao najčešće korišćena nedozvoljena droga u Evropi, iako se većina korisnika nalazi u malom broju zapadnoevropskih zemalja. Oko 14,5 miliona odraslih Evropljana probalo je kokain, od toga oko 3,5 miliona u 2012.
Istraživanja ukazuju na pad korišćenja među mlađim punoljetnicima, od 15 do 34 godine, u pet zemalja s najvećom prevalencijom (Danska, Irska, Španija, Italija i Velika Britanija). Navodi se i da se veoma mali broj narkomana javlja na liječenje zbog problema s kokainom.
Što se tiče ponude, u 2011. su zaplenjene 62 tone kokaina, gotovo upola manje (50%) nego u 2006, kada je zaplijena bila najveća. Pad zaplijene posebno je uočljiv na Iberijskom poluostrvu, gde je količina zaplenjenog kokaina u Španiji i Portugaliji smanjena s 84 tone u 2006. na 20 tona u 2011. godini.
Međutim, zabrinjavaju znaci razgranavanja krijumčarenja kokaina u Evropu - uključujući velike zaplijene u lukama u Bugarskoj, Grčkoj, Rumuniji kao i baltičkim zemljama.
Sintetički stimulansi: Kada je riječ o sintetičkim stimulativnim drogama, situaciju otežava činjenica da se one često međusobno zamenjuju jedna drugom jer se oni koji ih koriste kod kupovine vode dostupnošću, cenom i percipiranim kvalitetom.
Amfetamini i ekstazi i dalje su najčešće korišćeni sintetički stimulansi u Evropi. Procjenjuje se da je amfetamine konzumiralo 12,7 miliona odraslih Evropljana a podaci pokazuju da je korišćenje amfetamina stabilno ili opada među mlađim punoletnicima. Istovremeno, zabrinjavaju znaci koji ukazuju na rastuću dostupnost te vrste droga.
Ekstazi je, prema procenama, probalo 11,4 miliona Evropljana (15-64 godine) jednom u životu a oko dva miliona samo u 2012. godini. Navodi se da se posljednjih godina popularnost te droge smanjila, vjerojatno zbog lošeg "kvaliteta" tableta koje se prodaju kao ekstazi.
Nove droge: U 2012. godini 73 nove psihoaktivne supstance su po prvi put službeno uvedene u sistem ranog upozoravanja EU (EWS) od kojih su 30 bili sintetički kanabinoidi.
Izvještaj EMCDDA i Europola pokazuje da nema znakova smanjenja broja novih lekova koji se beleže u Evropi. Agencije međutim naglašavaju da praćenje novih droga nije samo njihovo "brojanje", već i informisanje o šteti koju mogu izazvati i, po potrebi, osiguravanje aktivnosti radi zaštite zdravlja.
(Izvor: Euractiv.rs)
