„Načelno, novi zakon o visokom obrazovanju bi morao biti svedeniji, sistematičniji sa jasno definisanim normama, bez ostavljanja mogućnosti širokog tumačenja odredaba, a CGO je očekivao i daleko bolja rješenja u odnosu na važeći Zakon o visokom obrazovanju. Nažalost, umjesto koraka naprijed, prave se koraci unazad kroz ponuđeni manjkavi, šturi tekst bez preciziranih instituta, a sa ograničavanjem istinske autonomije univerziteta i njegovih jedinica. Predloženi tekst kao da teži, da kroz institut privatno-javnog partnerstva, obezbijedi sigurnost za privatna partnerstva odnosno privatne ustanove visokog obrazovanja, a da se državna ustanova, tj. Univerzitet Crne Gore, želi ovim zakonom staviti u drugi plan, odnosno minimizirati“, navodi se u saopštenju CGO, dostavljenom Portalu Analitika.
U važećem zakonu, a i u prijedlogu novog Zakona o visokom obrazovanju navodi se da je ustanova autonomna u obavljanju svoje djelatnosti, u skladu sa zakonom.
-Ova odredba je nedovoljno jasna, odnosno ne precizira se na koju ustanovu se to odnosi- da li je to univerzitet ili taj pojam u ovoj odredbi obuhvata pojedinačne univerzitetske jedinice, koja su pravna lica u pravnom licu? Ovo pitanje je osobito važno u kontekstu posljednjih aktivnosti na UCG, jer upravo (ne)centralizovan budžet značajno utiče na finansijsku autonomiju, a samim tim i na sve ostale aspekte autonomije i posljedičnog razvoja kritičkog mišljenja u akademskoj sferi. Dalje, zakonom bi precizno trebalo predvidjeti stroge norme i principe rada Savjeta za visoko obrazovanje, naročito u dijelu nadležnosti koja bi se odnosila na vršenje kontrole ispunjenosti uslova rada u slučajevima akreditacije pojedinih fakultetskih jedinica. Neophodno je predvidjeti i raznoliki sastav članstva Savjeta za visoko obrazovanje u kojem bi se morala, kao član, pojaviti NVO koja se bavi obrazovanjem.- ističe se u saopštenju.
Zakonom bi se, naglašavaju, bolje morale definisati statusne promjene, osnivanje i ukidanje ustanove visokog obrazovanja, „jer svjedoci smo da ukidanje pojedinih studijskih programa ili ustanova predstavlja politički čin“.
-Jedino strogim procedurama akreditacije se obezbjeđuje kvalitetan rast novih studijskih programa, a izbjegava politička manipulacija u kojoj najviše štete imaju sami studenti. CGO smatra da je i loše zakonsko rješenje "privremenog finansiranja" iz čl.65. Prijedloga Zakona koji predviđa da ukoliko javna ustanova ne dobije sertifikat o reakreditaciji u skladu sa ovim zakonom, Vlada može dozvoliti privremeno nastavljanje finansiranja do ponovnog dobijanja sertifikata", te da se radi o pokušaju ozakonjenja prostora za zloupotrebe. Dodatno, ovim prijedlogom odredbi se osnažuje utisak da se novi zakon piše kako bi se urušio državni univerzitet, a da se favorizuju privatni univerziteti i fakulteti, koji, kako je praksa pokazala, uvijek kasne i imaju problem sa akreditacijom, odnosno reakreditacijom. Nedopustivo je da se novac iz budžeta troši za ustanove bez sertifikata za rad, a da se pritom ne može sa sigurnošću znati hoće li neka ustanova ispuniti sve uslove i biti reakreditovana ili ne, a da se sa druge strane smanjuje budžet državnim fakultetima koje baštine višedecenijsku tradiciju- navedeno je u saopštenju.
CGO u cjelosti podržava sugestije Udruženja mladih sa hendikepom da se poštuje socijalno-inkluzivna terminologija u zakonu kojom će se potvrditi dostojanstvo svih građana i građanki bez obzira na njihovu različitost.
-CGO zaključuje da ponuđeni tekst prijedloga Zakona o visokom obrazovanju ide u pravcu ugrožavanja kredibiliteta i urušavanja tradicije državnog univerziteta. Tekst prijedloga bi morao definisati objektivne i nepristrasne norme koje bi se jednako mogle primijeniti na sve visokoškolske ustanove u Crnoj Gori. CGO će detaljne komentare predstaviti u nastupajućem periodu, jer je tek prije par dana došao u posjed ovog prijedloga teksta, što takođe ukazuje na nedovoljnu transparetnost i brzinu procesa u kojem se pokušava ovako loš zakonski tekst usvojiti- zaključuje se u saopštenju.
