To se odnosi na biodiverzitet, mogući uticaj indukovanih zemljotresa, stimulisano kliženje terena i odronjavanje stijenskih masa, pronos riječnog nanosa i denudaciju, koincidenciju mogućih havarija i velikih voda, karakteristične kote uspora za karakteristične vode.
Kako se navodi u saopštenju, Komisija za ocjenu Studija o procjeni uticaja na životnu sredinu za izgradnju hidroelektrana „Buk Bijela“ i „Foča“ na Drini u BiH, i hidroelektrana „Brodarevo 1“ i „Brodarevo 2“ na Limu u Srbiji, dostavila je danas Agenciji Izvještaj o ocjeni Studija o procjeni uticaja projekta izgradnje ovih hidroelektrana .
- U Izvještaju se konstatuje da je Komisija, na osnovu detaljne analize Studije o procjeni uticaja na životnu sredinu za izgradnju HE „Brodarevo 1“ i HE „Brodarevo 2“ na životnu sredinu, utvrdila da Studijom nijesu obrađeni na potrebnom nivou, u svim segmentima, svi elementi relevantni za argumentovanu i pouzdanu procjenu uticaja izgradnje hidroelektrana u Srbiji, na teritoriju Crne Gore, bez obzira na obim tog uticaja. Komisija, takođe smatra da reanaliza vremenskih prilika numeričkim modelom za ograničenu oblast nije sprovedena i na taj način procijenjena eventualna promjena vremenskih parametara, ali se analogijom, na osnovu ranijih sličnih slučajeva iz prakse u regionu, može prognozirati da će takvi uticaji biti veoma mali – izvodi su iz dostavljenog dokumenta.
U Izvještaju se konstatuje da eksploatacija HE „Brodarevo 1“ i HE „Brodarevo 2“ neće negativno uticati na teritoriju Crne Gore sa aspekta buke, vibracija i elektromagnetskog zračenja, kao ni na pouzdanost rada elektroenergetskog sistema Crne Gore.
Flora i fauna neće biti ugrožena - neće doći do promjena uslova u biotopu, kao ni do značajnijih promjena migracionih puteva terestričnih i akvatičnih organizama, samo u slučaju da akumulacija ne obuhvata teritoriju Crne Gore, stoji u Izvještaju.
Iz Agencije podsjećaju da se u Studiji navodi da je kota normalnog uspora 519 mnm, i da je kota terena na državnoj granici između Crne Gore i Republike Srbije 519,45 mnm, ali da različiti podaci o kotama u Studiji dovode u sumnju tačnost razmatranih karakterističnih kota.
- Nejasni su visinski odnosi navedeni u Studiji, a oni su osnova za zaključivanje o potencijalnom potapanju dijela teritorije Crne Gore. Navodi se da akumulacija doseže do Gostuna, a podaci očitani sa karte ukazuju da je kota terena u Gostunu mnogo niža od 519 mnm. S obzirom na navedeno, Komisija je zaključila da je neophodno utvrditi kote dna korita rijeke Lim na državnoj granici, usaglašavanjem mjernih sistema u Srbiji i Crnoj Gori. Uzimajući u obzir navedeno, Komisija smatra da je neophodno doraditi Studiju procjene izgradnje hidroelektrana na životnu sredinu, shodno utvrđenim zapažanjima. Tek nakon toga bi se preciznije mogla sagledati veličina uticaja na teritoriju Crne Gore, pa i način i oblik međudržavne saradnje u kontekstu ovog Projekta.
Komisija je definisala preporuke nadležnim organima Crne Gore, uzimajući u obzir relevatno međunarodno pravo. U tom smislu preporučeno je da se optimalno upravljanje vodama za potrebe svih korisnika jedino može ostvariti na principu integralnog, kompleksnog i jedinstvenog upravljanja na čitavom slivnom području. Međutim, Komisija podsjeća da upravljanje režimom voda u slivu rijeke Lim nije moguće ostvariti bez saradnje Crne Gore i Srbije, pa je potrebno se u što kraćem roku potpiše odgovarajući sporazum o upravljanju vodama, na osnovu kojeg bi se uradili planovi i postigli dogovori o izgradnji i korišćenju objekata.
- Agencija će Izvještaj Komisije proslijediti Ministarstvu održivog razvoja i turizma koje će, u skladu sa odredbama ESPOO Konvencije, nastaviti dalju zvaničnu komunikaciju sa nadležnim organima Srbije o realizaciji planiranih projekata – zaključuje se u saopštenju.
