Prošla godina bila je izuzetno loša za industriju aluminijuma na globalnom nivou zbog drastičnog pada cijene tog rasprostranjenog metala, što je dovelo do najave zatvaranja brojnih fabrika, prije svega u Evropi i SAD-u.
Cijena aluminijuma je od maja prošle godine do sada pala za 25 odsto, sa 2.660 dolara po toni na 2.000 dolara, dok se cijena osnovne sirovine – glinice, lani, takođe, srozala i to za 30 odsto.
Američka kompanija “Alcoa”, najveći svjetski proizvođač aluminijuma, objavila je da će ove godine zatvoriti svoja tri evropska postrojenja – dva u Španiji i jedan u Italiji, usljed globalnog smanjenja vlastite proizvodnje za 12 odsto, na 531.000 tona.
“Alcoa” je saopštila da je riječ o fabrici “Portovesme” u Italiji, koja ima godišnji kapacitet 150.000 tona, te da će privremeno zatvoriti postrojenja u španskoj La Korunji i Avilesu kapaciteta 87.000 tona, odnosno 93.000 tona. Zbog negativnih tržišnih uslova, pošteđene neće ostati ni fabrike “Alcoe” u američkim saveznim državama Tenesi i Teksas.
I ostali proizvođači aluminijuma suočavaju se sa ogromnim problemima. Kompanija “Rio Tinto Alcan” je zatvorila kombinat u Linemutu u Engleskoj, kapaciteta 250.000 tona, dok tu mogućnost razmatra i kompanija “Zalco” iz Danske sa svojim pogonom kapaciteta 230.000 tona. Njihovim putem mogao bi krenuti i “Alro” iz Rumunije, koji, takođe, planira obustavu proizvodnje.
U Evropi su stoga ostali slobodni kapaciteti na zalihama od 1.500.000 tona, a nakon što je danski “Zalco” povukao narudžbu za planiranu kupovinu 460.000 tona glinice, evidentno je da se javlja problem viška glinice na tržištu, što bi, prema analitičarima, moglo dovesti do daljeg pada cijene glinice i aluminijuma.
Naime, u decembru 2011. godine kompanija “Zalco”, koja pripada grupi “Klesch”, zatvorila je fabriku za proizvodnju aluminijuma u Danskoj kapaciteta 230.000 tona, a vrlo brzo planira i zatvaranje svojih postrojenja u Holandiji.
Veliki izazovi su i pred proizvođačima u regionu jugoistočne Evrope. Mostarski “Aluminij” je prije nekoliko dana upozorio da će zbog problema sa visokom cijenom električne energije biti prinuđen da smanji proizvodnju za 50 odsto i otpusti polovinu radnika, dok bi u drugoj etapi uslijedilo gašenje cjelokupne proizvodnje.
U sličnom problemu je Kombinat aluminijuma Podgorica, kojemu zbog duga od 55 miliona eura prijeti obustava isporuke strujom
Ministar ekonomije Vladimir Kavarić kazao je da Kombinat aluminijuma ne može sebi da dozvoli luksuz da se ugasi, jer se radi o takvoj vrsti tehnologije čije bi gašenje bilo skopčano sa velikim gubicima i troškovima.
- Nadamo se da se to neće dogoditi i da ćemo uraditi sve da KAP održi proizvodnju. i to na način koji će biti dugoročno održiv, kazao je Kavarić, tokom posjete opštini Mojkovac.
Očigledno je da se svjetska aluminijumska industrija nalazi u najozbiljnijoj krizi od drugog svjetskog rata, pa će nova Vlada.Crne Gore suočiti sa velikim izazovom akko održati KAP.
Kapital.ba, Energyobserver.com, P.Z.
